APR (Adjustable Pallet Racking)
Regulowane regały paletowe, które dostosowują się do wymiarów wózków jezdniowych oraz do wymiarów ładunków jednostkowych
ATA Carnet (Karnet ATA)
Międzynarodowy dokument celny, który umożliwia sprawną odprawę celną towarów wywożonych w celach akwizycyjnych, wystawienniczych i wyposażenia zawodowego
ATP
ATP to umowa dotycząca międzynarodowych przewozów łatwo psujących się produktów żywnościowych oraz specjalistycznych urządzeń służących do takiego transportu. Tę umowę stosuje się do przewozu głęboko zamrożonych lub zamrożonych artykułów żywnościowych. Wszystkie podlegające umowie ATP produkty są wymienione w jej załącznikach. W Polsce ta umowa obowiązuje od 1984 roku
AWB – Air Way Bill
Air Waybill (ABW), najprościej rzecz ujmując, jest to lotniczy list przewozowy. Dokument ten jest niezbędny do nadania paczki, odprawy celnej oraz odbioru przesyłki. Nie jest to umowa na transport towaru o charakterze międzynarodowym między dwoma stronami, a jej potwierdzenie. Dokument wypełniany jest w języku angielskim. Wypełnia go bezpośrednio nadawca za pomocą specjalnej aplikacji elektronicznej lub za pośrednictwem kuriera, wtedy w formie papierowej. Jeśli pomaga nam w wypełnieniu kurier, upewnijmy się, że wszystkie dane są prawidłowo wpisane, ponieważ odpowiedzialność za nieprawidłowe dane spada zawsze na nadawcę wraz z możliwymi konsekwencjami. Odpowiedzialność nadawcy za przesyłkę kończy się dopiero w momencie, kiedy towar przybywa do portu lotniczego odbiorcy.
Awizo dostawy
Dokument wysyłany do klienta, informujący o zbliżającej się dostawie.
BAG – Bundesamt für Güterverkehr
BAG (Bundesamt für Güterverkehr) czyli Federalny Urząd do spraw Transportu Drogowego w Niemczech. Nadzoruje przestrzeganie przepisów w transporcie towarowym na terenie Niemiec. BAG zajmuje się prawem drogowym, bezpieczeństwem na drogach, mytem dla samochodów ciężarowych oraz obserwacją rynku. Kontrolerzy BAG mogą zatrzymywać pojazdy ciężarowe oraz autobusy do kontroli, podobnie jak policja.
Benchmarking
Ciągły proces oceny produktów, usług i praktyk, w odniesieniu do najsilniejszych konkurentów lub firm uznawanych za liderów.
Bilateralna umowa transportowa
Bilateralna umowa transportowa, jest umową dotyczącą transportu pomiędzy dwoma państwami. Reguluje warunki dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych. Zezwolenia bilateralne obowiązują w stosunkach z państwami niebędącymi członkami UE. Polska zawarła z nimi umowy dwustronne o międzynarodowych przewozach drogowych.
BORDERO
Bordero jest dokumentem stosowanym w transporcie drogowym. Przeważnie przy przewozie ładunków drobnicowych. Jest to lista przewożonych towarów z adresami odbiorców i opisami przewożonych ładunków. Wystawiany jest przez spedytora nadawczego, przesyłany do spedytora odbiorczego. Bordero może również służyć, jako dokument planistyczny dla dyspozytora
Burta (boczna ściana zewnętrzna)
To konstrukcyjne ograniczenie powierzchni ładunkowej. Służy do odgrodzenia w celu zapobiegania spadania towaru.
Business logistics
Proces planowania, wdrażania i kontroli efektywnego ekonomicznie i skutecznego przepływu i składowania produktów, usług i informacji z punktu początkowego do punktu konsumpcji, celem zaspokojenia potrzeb nabywców.
CAF – Currency Adjustment Factor
CAF (Currency Adjustment Factor) to zmienny dodatek walutowy, stosowany przez spedytorów, firmy transportowe i armatorów. Celem jego wprowadzenia jest zniwelowanie różnic wynikających z wahań kursów walutowych. Każda z firm spedycyjnych ustala wewnętrznie sposób naliczania wysokości dodatku CAF i ma prawo do zmiany metodologii naliczania jego wysokości.
CARGO
Cargo to inne określenie ładunku (anglojęzyczne); stosowane jest najczęściej w imporcie, handlu i transporcie międzynarodowym.
CEMT
CEMT jest zezwoleniem na przewóz towarów pomiędzy państwami członkowskimi. Nie uprawnia do przewozu wewnątrzkrajowego w państwie członkowskim CEMT. Zezwolenia udziela ministerstwo transportu lub handlu. Jest ważne przez rok kalendarzowy. Musi być w pojeździe podczas każdego przejazdu. Trzeba je wypełnić przed rozpoczęciem jazdy.
Centrum logistyczne
Centrum logistyczne to obiekt przestrzenie – funkcjonalny wraz z infrastrukturą i organizacją. W centrum logistycznym są realizowane usługi logistyczne. Związane z przyjmowaniem, magazynowaniem, rozdziałem i wydawaniem towarów. Zazwyczaj jest zlokalizowane przy skrzyżowaniu ważnych dróg.
CEPIK (Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców)
Zawiera informacje o pojazdach zarejestrowanych w Polsce i kierowcach posiadających polskie prawo jazdy. Głównym zadaniem Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców jest zabezpieczenie interesów państwa i obywateli w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz bezpieczeństwa pojazdów i ich właścicieli.
CFS – Container Freight Station
CFS z języka angielskiego Container Freight Station. Punkt konsolidacyjny, w którym zbiera się towary drobnicowe przeznaczone do transportu. Miejsce przeznaczone do załadunku lub rozładunku kontenerów do i ze statków.
Chłodnia / Pojazd chodnia
Chłodnia to zwyczajowe określenie dla pojazd lub naczepy o zabudowie, która umożliwia utrzymanie kontrolowanej temperatury, zazwyczaj do -30°C. Niektóre z pojazdów chłodniczych to izotermy, czyli auta o nadwoziu do przewozów w temperaturze kontrolowanej, ale bez możliwości schłodzenia przestrzeni naczepy (nie posiadają agregatu).
Ciągnik siodłowy
Ciągnik siodłowy to pojazd mechaniczny. Przeznaczony do przemieszczania naczep pozbawionych przednich kół. Podpieranych na specjalnym siodle, które znajduje się w tylnej części ciągnika. Siodło pozwala na skręcanie naczepy względem ciągnika. Do jednego ciągnika można przyłączać różnego rodzaju naczepy, przeznaczone do przewozu zupełnie różnych ładunków.
CIF – Cost Insurance Freight
Cena towaru łącznie z kosztami ubezpieczenia i transportu. Formuła ta oznacza, że eksporter płaci za wszystkie koszty aż do portu docelowego. Koszty te obejmują, poza tymi przedstawionymi w formule FOB, także koszty transportu i ubezpieczenia.
Cło
To forma podatku, nakładanego przez państwo na towary w związku z ich wywozem i przywozem. Dokonywanym przez granice celne państwa, a także ich tranzytem przez jego obszar celny.
Coilmulda (mulda)
Specjalistyczna naczepa przeznaczona do przewozu stali walcowanej w kręgach. Posiada koryto, w które wkłada się kręgi (a następnie zabezpiecza pasami)
Consignee
Consignee jest międzynarodowym określeniem odbiorcy. Consignee jest stosowane w listach przewozowych.
CRM – Customer Relationship Management
CMR jest to umowa międzynarodowego, drogowego transportu towarów. Dotyczy towarów, przewożonych drogą lądową. Umowa reguluje składanie i realizację zleceń. Odpowiedzialność związaną z opóźnieniami transportów. Reguluję sprawy związane z utratą lub uszkodzeniem przewożonego towaru. CMR zawiera przepisy dotyczące reklamacji i przypadków angażowania przewoźników jako podwykonawców. Pojęcie CMR odnosi się do samego porozumienia. W praktyce używane jest niesłusznie jako międzynarodowy list przewozowy CMR.
Cross- docking
Sposób przewozu towarów, bez składowania w magazynie. Po odbiorze od klienta przesyłka podczas postoju jest natychmiast przeładowywana i wysyłana dalej. Pozwala to zaoszczędzić na kosztach magazynowania i skrócić czas dotarcia do odbiorcy. Proces ten jednak wymaga bardzo precyzyjnej synchronizacji wszystkich działań logistycznych.
Cross-trade
Cross-trade to innaczej kabotaż lub przerzut. Kabotażem nazywamy przewóz ładunków pomiędzy dwoma krajami. Przez przewoźnika nie mającego siedziby w żadnym z tych państw. Na przykład przewoźnik z Polski przyjmuje zlecenie transportu z Kolonii do Hamburga.
Czarter
Pisemna umowa przewozu ładunków ustalająca warunki przewozu uzgodnione między armatorem i czarterującym, dotycząca wynajmu całego statku lub jego części w celu dokonania przewozu ładunku.
DCT Gdańsk
Skrót DCT to akronim pochodzący od angielskich słów Deepwater Container Terminal). Tym samym DCT Gdańsk oznacza terminal kontenerowy na terenie portu morskiego Gdańsk.
Depaletyzator
Maszyna, która rozformowuje paletowe jednostki ładunkowe, uformowane z opakowań sztywnych lub opakowań zbiorczych.
Dock (przeładunkowy)
To zespół urządzeń stanowiących kompleksowe rozwiązanie do załadunku i rozładunku samochodu dostawczego.
Eksport
Transfer towarów poza jurysdykcję krajowych władz celnych.
Embargo
Zakaz wymiany handlowej z określonym krajem, ogłaszany przez jeden albo więcej państw lub organizacji międzynarodowych
E-myto
E-myto to elektroniczny system poboru opłat za przejazdy ciężarówek w transporcie handlowym, autobusów i aut dostawczych autostradami oraz drogami ekspresowymi i krajowymi. Docelowo system poboru opłat ma umożliwić rozliczanie płatności dla wszystkich kategorii pojazdów. Pierwszym krajem w Europie, który wdrożył elektroniczny system opłat drogowych, były Niemcy (2005 r.). W Polsce od 2011 r. działa system o nazwie ViaToll. System poboru myta może być oparty na technologii satelitarnej (GPS) lub technologii komunikacji bezprzewodowej krótkiego zasięgu (w oparciu o nadajniki naziemne). Zamontowane w pojeździe urządzenie OBU rejestruje przejechane odcinki drogi i na tej podstawie wylicza opłatę. Proces naliczenia opłaty przebiega w pełni automatycznie bez potrzeby redukowania prędkości pojazdu lub zatrzymywania się. Dyrektywy europejskie zakładają, że systemy poboru opłat na drogach w krajach Unii Europejskiej muszą być interoperacyjne. Oznacza to, że z jednym urządzeniem pokładowym kierowca będzie mógł korzystać z elektronicznego poboru opłat we wszystkich krajach unijnych.
FCL – Full Container Load
FCL (ang. Full Container Load) oznacza transport morski całokontenerowy. W tym rodzaju transportu cały kontener wykorzystywany jest tylko przez jednego odbiorcę. To jeden z najbardziej ekonomicznych rodzajów transportu; bardzo popularny w przypadku większych ładunków, które ładowane są w całości do kontenerów. Pełna obsługa frachtu morskiego całokontenerowego odbywa się od drzwi załadowcy do drzwi odbiorcy lub na dowolnych odcinkach przewozu.
FIX
FIX w branży transportowej oznacza, że towar musi trafić do odbiorcy dokładnie w uzgodnionym terminie, o wyznaczonej godzinie. Nie może dojechać wcześniej, ani później. Jeśli samochód nie dojedzie na czas może czekać na kolejny slot, czasem nawet kilka dni. Z reguły spóźnienia kończą się karami umownymi.
FTL – Full Truck Load
Terminem FTL (Full Truck Load) oznacza się transport, podczas którego pojazd ciężarowy przewozi jeden ładunek i tym samym jest w pełni obciążony. Polski odpowiednik tego terminu to ładunek całopojazdowy lub kompletny. Takie ładunki są pożądane nie tylko przez kierowców, ale także przez przedsiębiorstwa transportowe oraz zleceniodawców. Przedsiębiorstwo transportowe nie traci czasu na awizację, fakturowanie czy oczekiwanie w miejscach licznych załadunków i rozładunków. Kierowca również ma mniej pracy podczas załadunku i rozładunku oraz przy zabezpieczeniu towaru. Dla zleceniodawcy jest to z kolei najszybszy wariant transportu, przesłania lub zlecenia przesłania towaru bezpośrednio do odbiorcy, bez zbędnych przeładunków. Przeciwieństwem FTL jest ładunek częściowy, zwany także LTL (Less Than Truckload). Pełen kontener będzie nazwany FCL (Full Container Load). Przy transporcie kolejowym mówi się o wagonie towarowym.
Fracht
Fracht w języku potocznym to inaczej przewożony ładunek. Pojęcie to często stosowane jest także w oznaczeniu kwoty należności za przewóz towarów. Fracht w rozumieniu wynagrodzenia za transport ładunku ze względów bezpieczeństwa zasadniczo wypłacany jest po dostarczeniu towaru na miejsce przeznaczenia, w uzgodnionym terminie i w nieuszkodzonym stanie. Na stawkę frachtową wpływ ma najczęściej waga towaru, jego wartość, ilość, ciężar całej dostawy, rodzaj przesyłki, sposób przewozu, klasa przesyłki, szybkość transportu oraz w transporcie drogowym ceny paliw, czy opłaty drogowe.
HBL (house bill of loading )
Dokument wystawiany przez spedytora w momencie, w którym otrzyma towar od nadawcy; HBL jest dokumentem, który dotyczy konkretnego ładunku określonego w morskim liście przewozowym.
HUB
Hub to centralny punkt, w którym zbiera się, sortuje, przeładowuje i dystrybuuje ładunki przeznaczone do transportu na określony obszar. Najczęściej określenie to stosuje się w odniesieniu do morskich portów (węzłów) wyjściowych w relacjach transoceanicznych. Następuje w nich przeładunek kontenerów w relacji statek-statek (z wielkich transkontenerowców kontenery są przeładowywane na mniejsze jednostki, np. statki typu feeder dowożące ładunki do mniejszych portów). Najistotniejszymi portami hubowymi dla Bałtyku są: Hamburg, Rotterdam oraz Antwerpia. Pojęcie hub występuje też w stosunku do terminali transportowych oraz centrów logistycznych z dobrze rozwiniętymi węzłami komunikacyjnymi stanowiącymi punkty styku różnych gałęzi transportu, z których prowadzona jest wysyłka towarów w różne części świata, a także odbywa się tam przetwarzanie przywożonych ładunków oraz różne formy produkcji. Z kolei hub lotniczy to węzeł transportowy, w relacji z którym występuje wiele połączeń lotniczych krótkiego i dalekiego zasięgu. Największe w Europie huby lotnicze to: Frankfurt, Paryż, londyńskie Heathrow, Amsterdam i Monachium.
Hurtownia
Jednostka gospodarcza dysponująca magazynami przeznaczonymi do gromadzenia i czasowego przechowywania dużej partii towarów zakupywanych najczęściej bezpośrednio od producentów w celu ich dalszej odsprzedaży w ilościach hurtowych punktom sprzedaży detalicznej i innym odbiorcom.
Import
Sprowadzanie do kraju towarów z zagranicy. Towary przyjęte przez klienta od dostawców znajdujących się w innym kraju.
Incoterms – International Commercial Terms
Incoterms (International Commercial Terms) to międzynarodowe reguły dotyczące zwyczajów w handlu publikowane przez Międzynarodową Izbę Handlową z siedzibą w Paryżu. Formuły Incoterms nie są normami prawnymi i mają charakter dobrowolny, jednak są powszechne na całym świecie i szeroko wykorzystywane przy obrocie dobrami materialnymi. Określają one ogólnie przyjęte warunki sprzedaży, w tym zasady podziału obowiązków w wymianie międzynarodowej, podział kosztów, zadań i ryzyka związanego z dostawą, obejmują rozliczenie odpowiedzialności eksportowych i importowych, pokrycie kosztów, w tym transportu i ubezpieczenia, odzwierciedlają też rodzaj uzgodnionego transportu. Reguły Incoterms dotyczą wyłącznie sprzedającego i kupującego (z ich stosowania wyłączeni są spedytorzy i firmy transportowe). Obecnie obowiązująca wykładnia Incoterms pochodzi z 2020 roku.
Jumbo
Jumbo to dodatkowe określenie jednostek ładunkowych o dużej pojemności, możliwej do osiągnięcia dzięki specjalnej, schodkowej konstrukcji podłogi i nieco mniejszym kołom niż w tradycyjnych jednostkach. Naczepy jumbo występują najczęściej w wariancie trzyosiowym, rzadziej w dwuosiowym. Są one wykorzystywane m.in. do przewozu mebli, maszyn i ładunków paletowych.
Kabotaż / przewóz kabotażowy
Kabotaż to przewóz ładunku na terenie jednego kraju. Przez firmę zarejstrowaną w innym państwie. Na przykład: polska firma przewozi ładunek z Berlina do Drezna. Ten transport określamy kabotażem na terenie Niemiec.
Kanban
Technika organizacji przepływu materiałów w produkcjiwedług zasady Just-in-Time, polegająca na stosowaniu znormalizowanych pojemników odpowiadających wielkości partii produkcyjnych i sterowaniu ich przepływem za pomocą odpowiedniego ich oznakowania powiązanego ze specyficznie zorganizowanym systemem obiegu dokumentów (kart kanban).Termin “kanban” znaczy dosłownie “tablica”, “znak” lub “kartka”.
Karnet ATA
Skrót ATA to akronim pochodzący od francuskich słów Admission Temporaire i jednocześnie angielskich: Temporary Admission. Pojęcie to oznacza międzynarodowy dokument celny, który umożliwia i jednocześnie usprawnia odprawę celną towarów wywożonych tymczasowo. Karnety ATA wydaje się od 1990 roku na mocy Konwencji o Tymczasowej Odprawie Celnej podpisanej w Stambule.
Karnet TIR
Karnet TIR oznacza międzynarodowy tranzytowy dokument celny, który uprawnia do przewozu towarów w pojazdach drogowych i kontenerach.
Konsolidacja przesyłek
Konsolidacja przesyłek polega na łączeniu kilku przesyłek w transporcie, który podąża w tym samym kierunku. Aby zachować porządek, spedytor sporządza la każdej przesyłki oddzielny list przewozowy, a także jeden list zbiorczy z listą ładunkową.
Kontener
Z łaciny continere = trzymać, zawierać; określenie dla normowanych pojemników o dużej ładowności służących celom transportu oraz przechowywania rzeczy.
Kontyngent
Kontyngent jest to pula zagranicznych zezwoleń wydawana na dany rok kalendarzowy. Upoważniająca do wykonywania międzynarodowego transportu drogowego rzeczy jednokrotnie lub wielokrotnie. Do lub z terytorium państwa określonego w zezwoleniu lub tranzytem przez jego terytorium. Kontyngent zezwoleń przyznawany jest na podstawie umowy międzynarodowej. W trakcie roku kalendarzowego, możliwe jest otrzymanie kontyngentu dodatkowego.
LCL – Less then Container Load
LCL to przewóz przesyłek drobnicowych drogą morską. W tym wypadku wykorzystuje się jedynie część przestrzeni ładunkowej kontenera, co powoduje, że w jednym kontenerze mogą być transportowane towary będące własnością kilku podmiotów. Przewozy drobnicowe to ekonomiczne, praktyczne i szybkie rozwiązanie w przypadku mniejszych przesyłek, które przebywają drogę morską w jednym kontenerze z innymi ładunkami. To wygodna opcja dla wszystkich, którzy nie chcą kupować całego kontenera, a jedynie jego część.
LTL – Less Than Truck Load
LTL (Less Than Truckload) to termin określający ładunek częściowy w pojeździe ciężarowym. Zazwyczaj, jeśli ciężarówka nie jest w pełni załadowana, dokonuje się konsolidacji dalszych ładunków częściowych, aby transport był opłacalny. Alternatywą dla przewozu ładunków częściowych jest ładunek zbiorowy. Teoretycznie kilka częściowych załadunków może przynieść przewoźnikowi więcej pieniędzy niż pełne załadowanie o tej samej masie i objętości, jednak z drugiej strony przy każdym miejscu załadunku i rozładunku mogą wystąpić czasy oczekiwania, co możne znacznie opóźnić cały transport. W przypadku wyjątkowo pilnych terminów, może zdarzyć się, że ciężarówka pokona znaczną część trasy jedynie z częściowym załadunkiem. Częściowy załadunek kontenera określany jest jako LCL („less than container load”).
Ładunek
To wszystkie dobra materialne przemieszczane odpłatnie wszelkimi środkami transportu w łańcuchu dostaw. W procesie zwanym łańcuchem dostaw, towar nazywa się ładunkiem. Od nadania przez nadawcę do odbioru przez odbiorcę. Ładunek transportowy musi zostać odpowiednio zaklasyfikowany. Na podstawie cech i własności fizycznych, chemicznych, fizykochemicznych lub biologicznych. Od tego zależy zastosowanie prawidłowej technologii przewozu, opakowania i zabezpieczenia. Klasyfikacja jest wykorzystywana do określenia sposobu ułożenia ładunku podczas transportu. Wyboru środka transportu, właściwych warunków przewozu, wykonania załadunku i wyładunku. Ładunki transportuje się zazwyczaj w skrzyniach, nadwoziach wymiennych lub w kontenerach umieszczonych na pojazdach.
Łańcuch logistyczny
Są to wszystkie czynności procesu przepływu towarów i usług od producenta do konsumenta. Działania obejmują: pozyskanie surowców, zarządzanie produkcją, zarządzanie zapasami, zarządzanie popytem. Przemieszczanie określonych partii dóbr od dostawcy do odbiorcy w wyznaczone miejsce. W określonym terminie, we właściwym stanie, ilości i po odpowiednich kosztach. A skończywszy na sprzedaży końcowemu nabywcy produktu ostatecznemu klientowi. Współpraca przedsiębiorstw, dostawców, odbiorców i innych ogniw łańcucha umożliwia płynne przemieszczanie się nie tylko towarów, ale także informacji i środków finansowych.
Magazyn
Jednostka funkcjonalno-organizacyjna przeznaczona do składowania dóbr materialnych (zapasów) w wyodrębnionej przestrzeni budowli magazynowej według ustalonej technologii, wyposażona w odpowiednie urządzenia i środki techniczne, zarządzana i obsługiwana przez zespół ludzi.
MEGA
Mega to pojazd, który jest niezastąpiony, gdy chodzi o transporty objętościowe. Popularne megi to naczepy z maksymalnie obniżoną podłogą, która pozwala na osiągnięcie trzech metrów wysokości skrzyni ładunkowej. Dzięki takiemu zabiegowi, tego typu naczepy są przystosowane do przewozu zarówno zwykłych ładunków. Jak i towarów o większych gabarytach.
Middleware
Oprogramowanie stosowane w celu filtrowania danych wyjściowych z czytników, stanowi interfejs do wewnętrznych systemów informatycznych firmy oraz EPC IS.
MRN – Movement Reference Number
MRN to numer ewidencyjny w przebiegu międzynarodowej operacji tranzytowej (zwyczajowo jest to zaświadczenie potwierdzające procedurę wywozu). MRN służy do jednoznacznego identyfikowania sprawy i jest to doskonałe narzędzie, dzięki któremu można kontrolować tranzyt. MRN jest drukowany jako kod paskowy na dokumencie TDT, który fizycznie towarzyszy przewożonym towarom. Zostaje on też zapisany przez urząd celny wyjścia lub urząd celny wprowadzenia w karnecie TIR.
MSDS – Material Safety Data Sheet
MSDS to karta charakterystyki substancji niebezpiecznej. Dokument ten zawiera opis zagrożeń, które może spowodować określona substancja lub mieszanina chemiczna, a także podstawowe dane fizykochemiczne na jej temat. Jego podstawowym celem jest informowanie o potencjalnych zagrożeniach związanych z daną substancją, metodach zapobiegania im i procedurach, jakie należy wykonać w razie wystąpienia skażenia opisywaną substancji. Karta MSDS wyznacza grupę oraz klasę towaru niebezpiecznego i zawiera m.in. informacje dotyczące transportu tego rodzaju substancji niebezpiecznej. Kartę charakterystyki należy dostarczyć w językach urzędowych państw członkowskich, na terytorium których substancja lub mieszanina są wprowadzane do obrotu, chyba że zainteresowane państwa członkowskie postanowią inaczej.
Naczepa
Naczepa to rodzaj przyczepy, którą stosuje się do przewozu różnego rodzaju towarów w transporcie drogowym (kołowym). Naczepa nie posiada przedniej osi, dlatego jej część jest umocowana do ciągnika siodłowego.
Naczepa typu Firanka
Naczepa typu firanka (tzw. firanka) to rodzaj nadwozia naczepy (przyczepy) przeznaczonej do przewozu towarów. Wyróżnia się wysoką wytrzymałością, a dzięki otwieranym/przesuwanym powierzchniom umożliwia różne formy załadunku, tj. z boku, z góry i od tyłu.
Neutralizacja
Neutralizacja to zachowanie zasady anonimowości nadawcy i odbiorcy. Nadawca nie posiada informacji dokąd docelowo jest wysyłany towar. Odbiorca natomiast nie wie, kto jest właściwym nadawcą. Kierowca wystawia osobne CMR zgodnie z instrukcją zlecającego.
Normalizacja
Działalność mająca na celu uzyskanie optymalnego stopnia uporządkowania w określonej dziedzinie, poprzez ustalanie postanowień do powszechnego i wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub możliwych do zaistnienia problemów technicznych. Krajową jednostką normalizacyjną jest Polski Komitet Normalizacyjny.
OCP
OCP jest to ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika wynikające z zarobkowego przewozu drogowego towarów. Jest ono zawierane na podstawie umowy z zakładem ubezpieczeń najczęściej na okres 12 miesięcy. Ubezpieczenie OCP jest dobrowolne, jednak warto je posiadać, gdyż często jest wymogiem stawianym przez klientów firm przewozowych.
OPWS
Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne (OPWS) mają zastosowanie w relacjach pomiędzy spedytorem a jego zleceniodawcą w przypadku porozumienia się stron. Nie są one jednak przepisem prawnym i nie stanowią źródła prawa. OPWS określają zlecenia, oferty, zasadnicze czynności spedytora, ubezpieczenia, składowanie, przeszkody w wykonywaniu czynności spedycyjnych, wynagrodzenie spedytora, zwrot poniesionych kosztów, reklamacje, prawo zastawu, odpowiedzialność spedytora, przedawnienie, rozstrzyganie sporów i prawo właściwe (OPWS składa się z 31 paragrafów). Postanowienia niniejszych warunków nie mają zastosowania do spedycji pieniędzy, papierów wartościowych, dokumentów, kosztowności i innych przedmiotów szczególnie cennych. Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne opracowuje Polska Izba Spedycji i Logistyki.
Outsourcing (outside-resource-using)
Polega na przekazaniu przez firmę (lub innego rodzaju podmiot) części zadań, procesów, projektów itp. do realizacji innej, wyspecjalizowanej w tej dziedzinie firmie.
Ośrodek potencjału
Grupa jednostek produkcyjnych rozpatrywana z punktu widzenia planowania jako całość ze względu na wzajemną zastępowalność w procesie produkcji.
Pakiet mobilności
Pakiet mobilności to przyjęty w lipcu 2020 r. przez Parlament Europejski zbiór przepisów regulujących zasady międzynarodowego transportu drogowego. Obejmują one m.in. zasady delegowania pracowników, odpoczynku kierowców, realizowania przewozów kabotażowych, obowiązkowego powrotu samochodu do bazy i wyposażenia pojazdów w inteligentne tachografy.
Paleta
Paleta to płaska konstrukcja, służąca do transportu towarów. Jest to sztywne podłoże, na którym można układać drobniejsze opakowania i transportować je w większej ilości. Palety zaprojektowane są tak, aby można było łatwo podnosić je za pomocą wózków widłowych oraz innych odpowiednich urządzeń, które służą do przemieszczania. Paleta może być wykonana z różnych materiałów np. z drewna, tworzywa sztucznego lub stali szlachetnej. Niektóre palety oprócz sztywnego spodu mają również ściany i klapę zamykającą od góry, inne ścianki boczne z siatki, prętów lub drutów, jeszcze inne słupki umożliwiające piętrzenie. Najbardziej znaną paletą jest europaleta.
Plandeka
Plandeka – płachta materiału o stosunkowo dużych rozmiarach chroniąca towar przed przemoknięciem. Wykonana jest z tkaniny (bawełna, len, włókna syntetyczne) gumowanej lub nasączonej substancją hydrofobową (np. tłuszczem). Przykładem takiej tkaniny jest brezent. Plandeka szczególną rolę odgrywa w transporcie, m.in. samochodowym. W samochodach ciężarowych często wsparta jest ona na rusztowaniu, tworząc górną część skrzyni ładunkowej.
Podstawa ładunkowa
Urządzenie o konstrukcji oraz wymiarach przystosowanych do właściwości składowanego towaru, umożliwiające ich przemieszczanie.
Potencjał
Wielkość zdolności jednostki zasobu, jednostki produkcyjnej, środka transportu czy instalacji do realizacji określonych zadań przy normalnym poziomie obciążenia, odniesiona do jednostki czasu. Możliwości produkcyjne.
Przeładunek
Czynności związane z przemieszczeniem ładunków z jednego środka transportu na drugi.
Rachunek kosztów działania
Metoda rachunkowości, polegająca na przypisywaniu kosztów do produktów w oparciu o działania poniesione przy produkcji/obsłudze tych produktów.
Spedycja
Usługa polegająca na organizacji transportu rzeczy, a także niektórych usług z tym związanych. Ze względu na zasięg, spedycję dzieli się na: krajową, międzynarodową, publiczną oraz własną. Ze względu na rodzaj środka transportu wyróżniamy: spedycję kolejową, lotniczą, morską oraz samochodową. Spedycja obejmuje wszelkie czynności związane z organizacją bezpiecznego, zoptymalizowanego kosztowo oraz terminowego transportu. Nie obejmuje jednak procesu samego przewozu. Umowa spedycji nie jest tożsama z umową przewozu.
Telematyka
Dział telekomunikacji zajmujący się zagadnieniami związanymi z przekazywaniem wiadomości w postaci statycznego obrazu.
Termin FIX
Z terminem FIX mamy do czynienia w sytuacji, gdy podczas zawierania umowy transportowej, zostaje ustalony nieprzekraczalny czas załadunku lub rozładunku pojazdu ciężarowego. Dotrzymanie tego terminu staje się zatem częścią umowy. Pojęcie Termin FIX zastąpił dawne określenie „przesyłka terminowa“. Nadrzędny termin to “transakcja terminowa”. Codzienna praktyka Terminy fix częściej ustalane są dla rozładunków, rzadziej załadunków. Najczęściej termin ten określa maksymalny czas, do którego towar musi dotrzeć do klienta. Gdy pojazd ciężarowy dotrze na miejsce wcześniej, uznaje się, że termin został dotrzymany. Występują także terminy fix, gdzie towar nie powinien dotrzeć wcześniej. Powodów może być wiele, np.: dźwig do rozładunku został zamówiony na konkretny termin lub droga musi zostać zamknięta, by pojazd ciężarowy mógł przejechać. Ponadto terminy fix są wyznaczane w celu zarządzania oknami czasowymi. W ten sposób unika się oczekiwania na rampie załadunkowej.
THC
THC to koszty portowe / terminalowe. Opłaty te związane są z przeładunkiem kontenera w porcie, rozformowaniem, złożeniem towaru na magazyn oraz przeładunkiem na samochód.
Tracking
Tracking to inaczej stałe monitorowanie pojazdów (lub/i przesyłek) podczas transportu na podstawie danych GPS. Przeważnie zleceniobiorca (przewoźnik) udostępnia dane swojego pojazdu do trackingu załadowcy (spedytorowi bądź firmie z sektora produkcji i handlu), dzięki czemu zleceniodawca może na bieżąco sprawdzać, gdzie znajduje się jego towar.
Transport ADR
Skrót ADR to akronim pochodzący od francuskich słów Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route, czyli międzynarodowej konwencji z 1975 roku, dot. transportu materiałów niebezpiecznych. W myśl konwencji materiały te podzielono na 9 klas ze względu na skład chemiczny i właściwości fizyczne. Tym samym transport ADR oznacza transport materiałów niebezpiecznych. W logistyce funkcjonuje zarówno określenie krajowy, jak i międzynarodowy transport ADR.
Transport Door to Door / Door 2 Door
Transport Door to Door (z ang. transport od drzwi do drzwi) to usługa transportowa, która obejmuje odbiór ładunku, transport pod wskazany adres oraz ewentualnie rozładunek towaru. Transport Door to Door z reguły obejmuje także realizację wszelkich formalności przewozowych związanych z kompletowaniem dokumentacji, odprawą celną, itp. Pojęcie „Transport Door 2 Door” funkcjonuje zarówno w odniesieniu do transportu krajowego (na terenie Polski), jaki i międzynarodowego (w tym kabotażowego).
Transport drobnicowy
Transport drobnicowy to przewóz wszelkiego typu ładunków znajdujących się w tzw. opakowaniach jednostkowych lub zbiorczych (np. w paletach). Ładunki drobnicowe wymagają szczególnej ostrożności w trakcie transportu, załadunku, przeładunków i rozładunku. Z uwagi na ich rozmiar są często elementem ładunków zbiorowych łączonych przez spedytora w ramach jednego przewozu.
Transport intermodalny
Transport intermodalny polega na przewozie ładunków z wykorzystaniem co najmniej dwóch środków transportu (np. transportu kołowego i lotniczego). Co ważne, w przypadku transportu intermodalnego nie można zmienić jednostki przewożonego towaru. Jeżeli ładunek na początku został spakowany, np. w kontener, to musi w nim pozostać do końca przewozu.
Transport Just in Time
Transport Just in Time obejmuje ekspresowe usługi transportowe realizowane wszystkimi typami pojazdów oraz wszystkich typów towarów. Określany jest także jako transport towarów krytycznych czasowo. Transport Just in Time to jedna z podstawowych usług firm spedycyjnych i jednocześnie jedna z najczęściej wybieranych.
Transport kabotażowy
Transport kabotażowy to forma przewozu w drodze powrotnej po dostarczeniu towaru do zagranicznego odbiorcy. Przewozy kabotażowe obejmuje realizowane są wyłącznie na obszarze danego kraju (np. przewóz towaru z Berlina do Frankfurtu). W ramach transportu kabotażowego nie wolno dostarczyć towaru do innego kraju niż ten, w którym został pobrany.
Transport multimodalny
Podobnie jak transport intermodalny, transport multimodalny polega na usłudze wykonanej z wykorzystaniem przynajmniej dwóch (lub więcej) środków transportu. Jedyną różnicą jest możliwość zmiany początkowej jednostki ładunkowej.
Transport ponadgabarytowy
Transport ponadgabarytowy masą oraz wielkością swojego ładunku przekracza dopuszczalne normy poruszania się po drogach publicznych. Nazywany także transportem nienormatywnym. W transporcie ponadgabarytowym ważna jest organizacja, specjalistyczny sprzęt oraz doświadczona załoga. Często wymaga on także zaangażowania tzw. pilota, który sygnalizuje innym użytkownikom drogi o odbywającym się transporcie i dba o bezpieczeństwo.
TRANZYT
W transporcie przewóz ludzi lub towarów przez terytorium państwowe.
TSL
Skrót TSL pochodzi od słów transport –spedycja -logistyka. Jest to zespół działań, łączących w sobie działania z zakresu transportu, spedycji i logistyki w jedną, spójną całość. Efektem tego połączenia jest wydajna organizacja transportu. Aby zrozumieć pełny sens branży TSL, należy przyjrzeć się bliżej każdej z trzech składowych tego pojęcia.
Zestaw
Auto ciężarowe wraz z jego przyczepą, której ładowność przekracza 13,6 m.
Zestawienie ładunku
Przyjmowanie oddzielnych paczek lub pakunków i przechowywanie ich do czasu wysłania w formie jednej przesyłki.
Zlecenie transportowe
Kiedy przedsiębiorca transportowy podejmuje kurs, spedytor wysyła mu odpowiednie zlecenie transportowe. Zawarte są w nim wszystkie ważne informacje o nadawcy i odbiorcy, dane dotyczące czasu, metry ładunkowe, tonaż, niezbędne do transportu numery oraz ustaloną cenę za przewóz.to zespół urządzeń stanowiących kompleksowe rozwiązanie do załadunku i rozładunku samochodu dostawczego.to zespół urządzeń stanowiących kompleksowe rozwiązanie do załadunku i rozładunku samochodu dostawczego.to zespół urządzeń stanowiących kompleksowe rozwiązanie do załadunku i rozładunku samochodu dostawczego.